# Dijital Aboneliklerimi Nasıl Gözden Geçirmeliyim?

Hadi itiraf edelim, hepimizin telefonunda ya da bilgisayarında “Bir ay ücretsiz deneyin!” diye başlayıp sonra unuttuğumuz en az bir abonelik var. Belki o Netflix hesabını aylar önce kullanmayı bıraktın ama hâlâ her ay faturası geliyor. Ya da Spotify, Apple Music, YouTube Premium, Disney+, Amazon Prime, Adobe Creative Cloud, Microsoft 365, iCloud, Dropbox, üç farklı haber sitesi ve daha bilmem neler… Liste uzayıp gidiyor, değil mi?

Ortalama bir tüketici, farkında olmadan ayda yaklaşık 273 dolar dijital aboneliklere harcıyor ve bunların %90’ını aktif olarak kullanmıyor. Bu, yılda 3.000 doların üzerinde bir rakam demek! İşte tam da bu yüzden dijital aboneliklerinizi düzenli olarak gözden geçirmek, modern çağın en önemli finansal hijyen alışkanlıklarından biri haline geldi.

Bu yazıda, dijital aboneliklerinizi nasıl etkili bir şekilde gözden geçireceğinizi, hangilerinin gerçekten değerli olduğunu belirlemeyi ve bütçenizi nasıl optimize edeceğinizi adım adım anlatacağım. Hazırsanız, dijital cüzdanınızı birlikte hafifletelim!

Mevcut Dijital Aboneliklerinizi Nasıl Listelemelisiniz?

Aboneliklerinizi gözden geçirmenin ilk adımı, aslında neye abone olduğunuzu bilmektir. Kulağa basit geliyor, değil mi? Ama inanın, çoğu insan aktif aboneliklerinin tam listesini çıkarmakta zorlanıyor. Deloitte’un 2022 raporuna göre, insanların %84’ü sahip oldukları aboneliklerin sayısını olduğundan az tahmin ediyor!

Öncelikle banka ve kredi kartı hesap özetlerinizi son üç ay için inceleyin. Tekrar eden ödemelere dikkat edin. Aynı zamanda, dijital cüzdanlarınızı da kontrol etmeyi unutmayın – Apple Pay, Google Pay, PayPal gibi. Bunlar genellikle abonelik ödemelerinin saklandığı yerlerdir.

Apple kullanıcıysanız, Ayarlar > [Adınız] > Abonelikler bölümünde aktif aboneliklerinizi görebilirsiniz. Android kullanıcıları Google Play Store > Profil > Ödemeler ve abonelikler yolunu izleyebilir. Amazon’da ise Hesabım > Üyelik ve Abonelikler bölümünden kontrol edebilirsiniz.

Daha kapsamlı bir kontrol için Mint, Truebill veya Bobby gibi abonelik takip uygulamalarını kullanabilirsiniz. Bu uygulamalar banka hesaplarınıza bağlanarak düzenli ödemeleri otomatik tespit eder ve size tam bir abonelik listesi sunar. Örneğin, Truebill kullanıcıları ortalama olarak unuttukları 512 dolarlık yıllık abonelik harcaması keşfediyor!

Aboneliklerinizi Kategorilere Ayırmanın Önemi Nedir?

Tüm aboneliklerinizi listeledikten sonra, bunları kategorilere ayırmak karar verme sürecinizi kolaylaştıracaktır. Aboneliklerinizi şu şekilde sınıflandırabilirsiniz:

Temel Abonelikler: Bunlar günlük hayatınızda veya işinizde düzenli olarak kullandığınız ve gerçekten değer katan aboneliklerdir. Microsoft 365 bir öğrenciyseniz veya ofis çalışanıysanız muhtemelen bu kategoriye girer.

Eğlence Abonelikleri: Netflix, Spotify, Disney+ gibi eğlence amaçlı kullandığınız platformlar. Burada çakışan hizmetleri belirlemeye çalışın. Hem HBO Max hem de Disney+ aboneliğiniz varsa, gerçekten her ikisine de ihtiyacınız var mı?

Deneme/Unutulan Abonelikler: “Bir kerelik kullanayım” diye abone olduğunuz ama sonra unuttuğunuz hizmetler. Duolingo Plus’a başladınız ama aylar oldu dil öğrenmeyi bırakalı? İşte tam olarak bu kategori.

McKinsey’in araştırmasına göre, ortalama bir hane 7 farklı eğlence aboneliğine sahip ve bunların sadece 4’ünü düzenli olarak kullanıyor. Kategorilere ayırmak, hangi aboneliklerin gerçekten değerli olduğunu görmenize yardımcı olacaktır.

Ben geçen yıl bu egzersizi yaptığımda, yıllardır kullanmadığım bir bulut depolama hizmetine hâlâ para ödediğimi fark ettim. Aylık sadece 2.99 dolar gibi görünse de, 3 yıl boyunca toplamda 107 dolar boşa gitmişti!

Abonelik Maliyetlerinizi Nasıl Analiz Etmelisiniz?

Şimdi işin en can alıcı kısmına geldik: her aboneliğin gerçek maliyetini anlamak. Sadece aylık ücretlere bakmak yanıltıcı olabilir. Bazı abonelikler yıllık faturalama yapıyor ve aylık eşdeğerini hesaplamak gerekiyor.

Her abonelik için şu soruları sorun:
– Bu hizmeti ne sıklıkla kullanıyorum?
– Kullanım başına maliyet nedir?
– Benzer bir hizmeti daha uygun fiyata alabiliyor muyum?
– Bu aboneliğin ücretsiz bir alternatifi var mı?

Örneğin, ayda 15 dolar ödediğiniz bir fitness uygulamasını düşünün. Eğer ayda sadece 2 kez kullanıyorsanız, her kullanım size 7.5 dolara mal oluyor! YouTube’daki ücretsiz fitness videoları belki de daha iyi bir alternatif olabilir.

Financial Times’ın raporuna göre, insanlar dijital aboneliklerinin gerçek maliyetini sorulduğunda, genellikle gerçek tutarın %60’ını tahmin ediyorlar. Yani düşündüğünüzden çok daha fazla harcıyor olabilirsiniz!

Gerçek hayattan bir örnek: Adobe Creative Cloud’un tam paketi ayda 52.99 dolar. Eğer sadece Photoshop kullanıyorsanız, tek uygulama aboneliği (9.99 dolar/ay) veya Affinity Photo gibi tek seferlik ödeme yapılan bir alternatif (yaklaşık 50 dolar) çok daha mantıklı olabilir.

Kullanılmayan Aboneliklerinizi Nasıl İptal Etmelisiniz?

Artık hangi aboneliklerin gereksiz olduğunu belirlediğinize göre, iptal etme zamanı geldi. Ancak bu, düşündüğünüzden daha karmaşık olabilir. Şirketler aboneliklerinizi iptal etmeyi kasıtlı olarak zorlaştırabiliyorlar.

İptal işlemi için en iyi yaklaşım:
1. Aboneliğin iptal politikasını öğrenin (bazıları 30 gün önceden bildirim gerektirebilir)
2. İptal işlemini hemen yapın, ertelemeyin
3. İptal onayını mutlaka alın ve saklayın
4. Bir sonraki banka hesap özetinizde ücretlendirme olmadığından emin olun

Bazı hizmetler sizi vazgeçirmek için indirimler sunabilir. Örneğin, New York Times aboneliğinizi iptal etmeye çalıştığınızda, %50 indirim teklif edebilirler. Eğer hizmeti gerçekten değerli buluyorsanız ama fiyatı yüksek geliyorsa, bu tür teklifleri değerlendirebilirsiniz.

Abonelik iptali konusunda ilginç bir istatistik: Consumer Reports’a göre, tüketicilerin %71’i en az bir dijital aboneliği iptal etmeyi “çok zor” veya “oldukça zor” olarak tanımlıyor. Spotify ve Netflix gibi büyük platformlar genellikle iptal sürecini basitleştirirken, daha küçük şirketler bazen müşteri hizmetleriyle görüşme gibi ekstra adımlar gerektirebiliyor.

Ben geçen yıl bir gazete aboneliğimi iptal etmek için tam 45 dakika canlı destek hattında beklemek zorunda kaldım! Bu tür taktikler “karanlık desen” (dark pattern) olarak adlandırılıyor ve tüketicileri abonelikte tutmak için tasarlanıyor.

Abonelik Maliyetlerinizi Nasıl Düşürebilirsiniz?

İptal etmek istemediğiniz ama maliyetini azaltmak istediğiniz abonelikler için birkaç strateji var:

Aile veya grup planlarına geçin: Spotify, Netflix, Apple Music gibi birçok servis aile planları sunuyor. Örneğin, Spotify Premium bireysel abonelik 9.99 dolar iken, aile planı 6 kişi için 14.99 dolar. Arkadaşlarınızla veya ailenizle paylaşarak kişi başı maliyeti 2.50 dolara kadar düşürebilirsiniz.

Yıllık ödeme planlarına geçin: Birçok hizmet, yıllık ödeme yapanlara %10-20 arasında indirim sunuyor. Amazon Prime’ın aylık ücreti 14.99 dolar, ancak yıllık ödeme yaparsanız aylık eşdeğeri 12.49 dolara geliyor.

Öğrenci veya özel indirimlerden yararlanın: Öğrenciyseniz, çoğu dijital hizmet için özel indirimler bulunuyor. Spotify, YouTube Premium, Amazon Prime gibi hizmetler öğrencilere %50’ye varan indirimler sunuyor.

Alternatif hizmetleri değerlendirin: Her zaman daha uygun fiyatlı alternatifler olabilir. Örneğin, Adobe Creative Cloud yerine Affinity uygulamaları, Dropbox yerine Google Drive kullanmak maliyetlerinizi önemli ölçüde azaltabilir.

Wall Street Journal’ın raporuna göre, abonelik fiyatları son iki yılda ortalama %13 arttı. Netflix’in standart planı 2019’da 12.99 dolarken şimdi 15.49 dolar. Bu artışlar göz önüne alındığında, maliyetleri düşürmek için aktif çaba göstermek giderek daha önemli hale geliyor.

Aboneliklerinizi Düzenli Olarak Nasıl Takip Etmelisiniz?

Aboneliklerinizi bir kez gözden geçirmek yeterli değil; bu sürekli bir bakım gerektiren bir süreç. Dijital aboneliklerinizi düzenli olarak takip etmek için:

Hatırlatıcılar oluşturun: Takvim uygulamanızda üç ayda bir “Abonelikleri gözden geçir” hatırlatıcısı oluşturun. Bu, yeni eklenen veya artık kullanmadığınız abonelikleri yakalama şansınızı artırır.

Abonelik yönetim uygulamaları kullanın: Daha önce bahsettiğimiz Truebill, Mint veya Subscript gibi uygulamalar, aboneliklerinizi otomatik olarak takip eder ve değişiklikler olduğunda sizi bilgilendirir.

Ücretsiz deneme sürelerini takvime ekleyin: Yeni bir ücretsiz deneme başlattığınızda, deneme süresinin bitiminden bir gün önce size hatırlatacak bir takvim etkinliği oluşturun. Bu, istemediğiniz aboneliklere dönüşmelerini önler.

Bütçe limitleri belirleyin: Toplam dijital abonelikleriniz için aylık bir bütçe limiti belirleyin (örneğin gelirinizin %3-5’i) ve bu limiti aşmamaya çalışın.

J.D. Power’ın araştırmasına göre, düzenli olarak aboneliklerini gözden geçiren tüketiciler, yıllık ortalama 348 dolar tasarruf sağlıyor. Düşünsenize, bu paranın bir kısmını yatırıma yönlendirseniz, 10 yıl içinde bileşik faizle ciddi bir miktar biriktirebilirsiniz!

Geçtiğimiz yıl, bir arkadaşım telefonunu değiştirdiğinde eski cihazındaki tüm uygulamaları yeni telefonuna aktarmadı. Birkaç ay sonra banka hesabını kontrol ettiğinde, kullanmadığı uygulamalara hala ödeme yaptığını fark etti. Bu, düzenli kontrollerin neden önemli olduğunun mükemmel bir örneği!

Gelecekteki Abonelik Kararlarınızı Nasıl Daha Bilinçli Vermelisiniz?

Son olarak, gelecekte yeni abonelikler konusunda daha bilinçli kararlar vermenize yardımcı olacak bazı stratejiler:

“24 Saat Kuralı”nı uygulayın: Yeni bir aboneliğe kaydolmadan önce 24 saat bekleyin. Dürtüsel kararlar genellikle pişmanlıkla sonuçlanır.

Değer hesaplaması yapın: Her potansiyel abonelik için “Bu hizmeti ayda kaç kez kullanacağım?” sorusunu sorun ve kullanım başına maliyeti hesaplayın. Ayda 10 dolar ödeyen ve hizmeti 5 kez kullanan biri için, kullanım başına maliyet 2 dolardır.

Ücretsiz alternatifleri araştırın: Çoğu ücretli hizmetin ücretsiz alternatifleri vardır. Örneğin, ücretli haber sitelerine abone olmadan önce, Associated Press veya Reuters gibi ücretsiz kaynakları değerlendirin.

Deneme sürelerini takvimde işaretleyin: Bir ücretsiz deneme başlattığınızda, sona erme tarihinden bir gün önceye bir hatırlatıcı koyun. Böylece istemediğiniz bir aboneliğe dönüşmesini engelleyebilirsiniz.

Forrester Research’ün raporuna göre, tüketicilerin %62’si deneme süreleri sona erdiğinde farkında olmadan ücretli aboneliklere geçiyor ve bunların %45’i ilk üç ay içinde kullanımı bırakıyor ama iptal etmiyor.

Geçen yıl, bir arkadaşım profesyonel tasarım yazılımına 50 dolar/ay ödüyordu. Bir proje için satın almıştı, ama proje bittikten sonra bile aboneliği devam ediyordu. Sonunda, sadece ayda bir kez kullandığı bir yazılıma neredeyse 600 dolar harcadığını fark etti. Şimdi her yeni abonelik için telefonuna bir hatırlatıcı kuruyor.

Dijital aboneliklerinizi düzenli olarak gözden geçirmek, modern çağın finansal sağlığı için kritik bir alışkanlık. Bu adımları takip ederek, gereksiz harcamalardan kurtulabilir, bütçenizi optimize edebilir ve dijital yaşam tarzınızdan maksimum değeri elde edebilirsiniz. Unutmayın, küçük tasarruflar zamanla büyük miktarlara dönüşür!